Welkom

Welkom op mijn weblog.
Hier vind je allereerst bevindingen (berichten) van mij tijdens mijn verblijf in Israel/Palestina; op de pagina Waarnemer in Yanoun, te beginnen op 13 november 2012
(zie: Blogarchief). Verder vind je teksten die ik voor kerk en maatschappij heb geschreven; korte op dezelfde genoemde pagina en wat langere op andere pagina´s.
Laat ajb weten of ze je boeien.


Snel doodgroeien, of ...

Groeien in geloof ..., relaas van een persoonlijk traject (Gepubliceerd in De Open Poort, april 2013; zie: http://vpkb.be/media/open-poort/)

Je moet een verhaal hebben, een visioen, een project, ...
De tijd van de grote verhalen is voorbij, heeft afgedaan, zei men in Nederland, in België, in de westerse wereld, in de jaren waarin het gewoon maar goed bleef gaan. De welvaart brachten we zelf wel, het kon niet op, we bleken er toe in staat. Een sturing-van-buiten hadden we niet nodig. Maar op éen voorwaarde: het, ons mooie, rijke leven, moest wel blíjven groeien.

Noodzaak van een visioen
Wanneer is dit begonnen? Ik werd me bewust van deze voorwaarde ongeveer in de jaren dat ik van tiener een twen werd. Ik begon me  toen vragen te stellen bij de maatschappelijke betekenis van ´kerk´; wat is haar verhaal, haar project? In die jaren stelden velen deze vragen; het was de tijd van het rapport van de Club van Rome, waarin verteld wordt dat de alsmaar door groeiende economie binnenkort zijn milieu-grenzen zal bereiken.
In de kerk werd een ´nieuwe levensstijl´ geboren. Maatschappelijke en persoonlijke vragen bleken aan elkaar gekoppeld en het bleken  levensvragen te zijn, vragen dus van levensbeschouwelijke aard. Ook dus vragen voor de levensbeschouwing waar men er van uitgaat dat er in het geheel-van-leven een God meespeelt, die een hoofdrol speelt zelfs (= gods-dienst).

Met het project nieuwe levensstijl verwierf de kerk weer betekenis, voor mij en velen. En ik vond een (nieuwe) duidelijke taak voor de komende jaren van mijn leven,  werk (waarvoor?, voor winst alleen?) en kerk weer bij elkaar brengen. Theologie studeren dus.

Beeld van de brandnetel
Bij het gangbare groeimodel vormde zich voor mij het beeld van een steeds zich uitbreidende brandnetel.
Als je namelijk een brandnetel, of een distel, wil stoppen en je doet dat met een gif dat de plant heel snel, te snel, doet groeien, dan groeit die zichzelf kapot. Je kunt dit vergelijken met de groei van het gangbare economiemodel. Je kunt de distel, in dit geval ons mooie rijke leven, gecontroleerd laten groeien, maar het is en blijft een distel. Dus moeten we ons de vraag stellen: wie heeft er uiteindelijk voordeel bij dit onkruid?

Een beeld, over economie, over milieu, over hoe we als mensen in het leven staan, welk doel we nastreven, of we als samenleving een project hebben waaraan we werken ...
Als je je doel, je zin, je verhaal, je visioen, je project kwijt bent, dan ga je zoeken; in Poona bv., of in de kibbutz, of in esoteria, ... Of je gaat in de fabriek werken, bv., zoals ik gedaan heb. Of je gaat zeggen dat, ach, de grote verhalen ook eigenlijk afgedaan hebben; terwijl -intussen heel wat jaren verder- de twijfels sterker worden bij de resultaten van het gangbare, heersende grote verhaal, ´groei moet´.

Een ander verhaal
Al jaren blijf ik vasthouden aan een ander verhaal dat ik heb leren zien in mijn contacten met mensen en door het lezen, op een bepaalde manier, van de Bijbelse geschriften. ´Doodgroeien´ is het verkeerde verhaal, het verkeerde project. Daartegenover staat (het verhaal van) de Bijbelse God van Leven met eeuwigheidswaarde voor alle schepselen.
Onrecht zien is een, maar leren dat recht gedaan kan worden, is twee. Ik heb van de God van de bijbel geleerd dat recht niet alleen gedaan móet worden, maar dat dat ook kán. Velen denken dat het leven niet anders kan dan hoe het nu gaat (binnen de groeivoorwaarde), altijd gericht op ´meer´. De God van de Bijbel houdt mij voor dat het wel anders kan. Als we maar (durven) vasthouden aan, of overschakelen op Zijn Project.

Vietnam
In de jaren ´80 had ik de uitzonderlijke gelegenheid om een korte maar indringende reis in VietNam te maken. Dat land was toen, niet zo lang na de beëindiging van de oorlog, het derde armste land in de wereld. En ik weet nog dat ik in de stad Hanoi heel erg onder de indruk was van het feit dat daar op straat gebedeld werd, niet gebedeld bij buitenlanders uit rijke landen -zoals ik-, maar onderling. In diepe armoede verkerend bleef voor velen kennelijk niets anders over dan te bedelen bij degenen die ook al niets meer hebben, of die misschien toch nog net íets hebben om te delen. Diepe indruk heeft dat op mij gemaakt. En ik weet sindsdien dat ik niet meer voorbij kan aan medemensen in nood. Iets in mij zal telkens geraakt worden zodra onrecht zich voor mijn ogen voordoet. 

Cuba
Met ook de jaren van het zogenoemd conciliair proces, over gerechtigheid, vrede en integriteit van de schepping, al weer achter ons, ging ik op reis naar Cuba, het land waar ze systematisch proberen de maatschappij anders te organiseren. Ik heb daar niet een samenleving aangetroffen die net zo welvarend is als de Westeuropese, zeker niet. Wel heb ik daar meer mensen gesproken die er blijk van geven dat ze volgens een ideaal, of een project, of volgens bepaalde waarden willen leven, willen ´samen leven´ ook. En daarbij spreken ze vanuit dichters en filosofen uit een ver verleden die voor hen die waarden vertegenwoordigen. Martí bv., dichter uit de 19e eeuw, vertegenwoordigt voor hen vrijheid, onafhankelijkheid, solidariteit.
Ik was jaloers dat zovele gewone mensen daar in hun gewone dagelijkse leven er van blijk geven hun leven geïnspireerd, naar een ideaal, geloofwaardig proberen invulling te geven; ieder voor zich en ook samen. En wel naast, of vanuit een kerk of een andere levensbeschouwelijke gemeenschap; een gedichtencafé, bv.
Jaloers, want kóm daar ns om in Westeuropa, dacht ik. (Jawel, zeg ik intussen, ze zijn er, zowel buiten de traditionele kerken als er binnen.) Foto: Geloven van onderop

Dichtbij
Iemand die ik heel inspirerend vond en nog vind, is een jonge vrouw van veertig die te horen kreeg en aan den lijve te ondervinden kreeg dat een kanker haar leven heel snel zou doen eindigen. In de korte tijd die haar restte, bleef ze volhouden dat het niet eerlijk is. Ze wilde niet opgeven, ze zou zich er niet bij neerleggen. Anders zou ze op dat zelfde moment haar leven op haar veertigste als beëindigd beschouwen. Op de dag van haar overlijden heb ik haar gezegd: ik kan nu niet verder met je mee, de grens over, maar Degene die het mét jou niet eerlijk vindt die zal met je meegaan. En je hebt de bijbelse figuur Job als mede-aanklager aan je zijde.

Palestijnse gebieden
De thema´s dood en leven en onrecht en gerechtigheid zijn kernthema´s geworden voor mij. 
Mensen die de invulling van hun korte leven zien als een deel van een langere geschiedenis inspireren mij. Leven naar een ideaal, volgens een wijdere betekenis, zie ik bv. ook bij mensen in de Palestijnse gebieden waar ik drie maanden verbleef als oecumenisch waarnemer. Christenen en moslims, beiden geven daar blijk van hoop op een waardig leven na de bezetting. Wanneer dat zal zijn, weten ze niet, ´het kan zijn in het leven van onze kinderen´. En er zijn ook joden, in Israel en in andere landen, die met hen dezelfde hoop willen levend houden. De bezetting zal overwonnen worden!

Hoop levend houden, in omstandigheden van onrecht, van wanhoop, van uitzichtloosheid, blijven geloven in het grote project ..., hetzij in de (officiële?) kerk of er buiten, God en mensen samen zullen er altijd blijk van geven, eens ze geraakt zijn.
Dus, in plaats van de distel te laten doorwoekeren, kiezen we beter voor een Goddelijk kruid.
    (Gerrit Buunk, levensbeschouwelijk adviseur, binnen en buiten ´de´ kerk)

Geen opmerkingen:

Een reactie posten

Uw meedenkende reactie wordt op prijs gesteld.